słońce za chmurami w górach
Miejsca

Klejnot Opolszczyzny

słońce za chmurami w górach
fot. pixabay

Niezwykłe piękno Gór Opawskich

Nie znajdziemy drugiego takiego miejsca na Opolszczyźnie. Położone w południowo-zachodniej części województwa, tuż przy granicy z Republiką Czeską – Góry Opawskie zachwycają turystów bogactwem przyrody i krajobrazów.

Park Krajobrazowy „Góry Opawskie”

W celu ochrony tej najbardziej na wschód wysuniętej części Sudetów 1988 r. został utworzony Park Krajobrazowy „Góry Opawskie”. Teren parku o powierzchni 4625 ha. Swymi granicami obejmuje północne stoki i przedgórze Gór Opawskich.

Majestatyczne szczyty i ich historia

W wielkim skrócie Opawskie wzgórza można podzielić na trzy izolowane masywy. W zachodniej części dominuje trójgarbna Góra Parkowa, zwana również „Górą Chrobrego”. Najwyższy środkowy garb „Chrobrego” sięga 543m.n.m. (średnia Kopa). W centralnej części parku na wysokość 890m.n.m. wznosi się Biskupia Kopa – będąca najwyższym szczytem Opolszczyzny. Ostatnim z trzech izolowanych masywów Gór Opawskich, położony na wschodnich rubieżach parku jest masyw z grzbietem Długoty na czele.

Ślady człowieka w historii Gór Opawskich

Opawy już we wczesnym średniowieczu stały się obiektem ludzkiej penetracji. Przyciągały ich w te strony nie piękne krajobrazy lecz złotonośne żwiry i piaski. Dziś eksploatacja tego cennego kruszcu jest już nieopłacalna, a pamiątka po owej „gorączce złota” są liczne hałdy, szyby, szuflady i sztolnie. Obecnie ludzie odkrywają nowe bogactwo jakim jest zachwycająca Opawska przyroda.

Bogactwo flory i fauny Parku Krajobrazowego

Najcenniejszymi obszarami parku są lasy zajmujące niemal 80% jego powierzchni. W strefie przedgórza są to żyzne lasy grądowe. To właśnie tu w marcu i kwietniu swym pięknem urzekają barwne dywany tkane wczesnowiosennymi kwiatami. W zielonym gąszczu rozkrzyczanym chórem ptasich głów schronienia szukają dziki, jelenie, daniele i sarny, a wśród leszczynowych gałązek myszkują orzesznice i popielice…

Rzadkie skarby przyrody Opawskich lasów

Nieco rzadziej będziemy mieli okazję na poznanie fauny i flory kwaśnej dąbrowy podgórskiej. Najładniejsze fragmenty tego charakterystycznego dla Sudetów lasu zachowały się na południowych stokach Olszaka (452m.n.m.). Te słoneczne lasy warto odwiedzić w maju. Spotkamy tu dzięcioła średniego, coraz rzadszego ptaka naszych lasów. A wśród kobierców kwitnących konwalii być może spotkamy rzadką orchidee – podkolana białego lub buławnika mieczolistnego.

Buczyny Opawskie – świadkowie historii przyrody

Jednak najwięcej uroku mają Opawskie buczyny. Z blisko pół tysiąca gatunków roślin naczyniowych stwierdzonych na terenie parku wiele spotkamy w żyznej buczynie sudeckiej. Te najbardziej na wschód wysunięte stanowiska tego typu najlepiej zachowały się w dolinie Bystrego Potoku (Biskupia Kopa). Tym pięknym lasom gdzie obok szarosrebrzystych buków rosną okazałe jodły, jawory, garby i lipy, uroku dodają fantazyjne odsłonięcia skalne i malownicze strumienie. W runie obok masowo występującej marzanki wonnej rośnie: naparstnica purpurowa, barwinek pospolity, wawrzynek wilczełko, orlik pospolity, lilia złotogłów, paprotka zwyczajna czy reintrodukowany w 1992r pióropusznik strusi.

Świat ptasich melodii i górskich potoków

Całej tej barwie plejadzie roślin towarzyszy nieustanny szum górskich potoków i śpiew ptaków. Po potężnych pniach wspinają się dzięcioły czarne, duże, zielonosiwe… W koronach uwijają się świstunki, zięby, sikory, muchołówki małe i białoszyje… W bystrych wodach potoków łowi kiełże pluszcz – kordusek, a na wystających z bystrzyn kamieniach owadów poszukują pliszki górskie. Wytrawny obserwator ma szanse usłyszeć a nawet zobaczyć puchacza…

Mroczne światy borów świerkowych

Najuboższymi siedliskami Gór Opawskich są bory świerkowe. W większości są to sztuczne nasadzenia będące pamiątką po bezmyślnej i rabunkowej działalności człowieka. Runo tych lasów jest ubogie, ale i tu spotkamy liczne gatunki porostów i mszaków.

Różnorodność pod wodą – górskie zbiorniki i potoki

Nie można zapomnieć o bioróżnorodności wodnej. W małych potokach górskich jak i w zbiornikach na źródłowych strumieniach bogata fauna od chruścików po jaszczurki wodne.

Tajemniczy mieszkańcy Opawskich Sztolni

W sztolniach niektórych Opawskich wzgórz można spotkać nietoperze – gatunki zagrożone i objęte ochroną. To jest prawdziwa Opolszczyzna – piękna, różnorodna i dla wielu jeszcze nieodkryta.

Góry Opawskie to prawdziwy raj dla miłośników przyrody. Zachowała się tu różnorodność krajobrazowa i przyrodnicza, którą warto docenić. To miejsce, w którym każdy, kto choć trochę zainteresowany jest środowiskiem naturalnym, odnajdzie coś dla siebie.

Dodatek: Lista roślin i zwierząt do odkrycia
Orchidea – podkolan biały
Dzięcioł średni
Buławnik mieczolistny
Puchacz
Kordusek
Pliszka górska

Ilona to autorka i ekolog, absolwentka studiów z dziedziny ochrony środowiska. Jako wegetarianka z pasją do roślin, w szczególności do swojej kolekcji monster, i kundelkiem Waflem u boku, Ilona pisze inspirujące i naukowo poparte artykuły. Jej teksty oferują praktyczne rady i spostrzeżenia na temat zrównoważonego życia i wpływu na środowisko. 🌱🐾