Wrotycz pospolity z rodziny astrowatych to powszechnie występująca roślina w Europie, również na terenie Polski. Może pełnić rolę ozdoby, ale przede wszystkim na uwagę zasługują walory lecznice tej rośliny.

Wrotycz pospolity kwitnie od czerwca do sierpnia i charakteryzuje się krótkimi kłączami, ale znacznie się rozrasta i tworzy kępy. Łodyga może mieć aż ok. 1,5 metra wysokości. Z kolei jego kwiaty tworzą kwiatostany o pomarańczowo-żółtej barwie.

Wrotycz – właściwości lecznicze

Warto wiedzieć, że wrotycz to roślina toksyczna dla bydła. Wydziela zapach przypominający zapach kamfory. Do celów leczniczych można wykorzystać koszyczki kwiatowe i zrobić z nich nalewkę o właściwościach uśmierzających ból i rozgrzewających, dlatego też sprawdza się m.in. w zwalczaniu bólów reumatycznych.

W medycynie ludowej wrotycz pospolity stosowało się na kłopoty z wątrobą lub moczopędnie. Po odkryciu trujących właściwości tujonu zaprzestano stosować wrotycz doustnie i zaleca się używać go zewnętrznie.

Do walki z bólem

Wrotycz zawiera także aksylarynę, która pomoże w walce z wirusem opryszczki oraz partenolid o silnym działaniu przeciwzapalnym. Roślinę warto też wykorzystywać podczas dolegliwości żołądkowych, np. zatrucia, gdyż pobudza wydzielanie śluzu.

Pomaga też w łagodzeniu stanów depresyjnych czy histerii, a także bólów menstruacyjnych. Sprawdza się jako środek uspokajający i nasenny, pobudza apetyt, reguluje miesiączki i wypróżnienia. Wyciąg alkoholowy z jego kwiatów stosuje się na obolałe miejsca w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów lub artretyzmu.

Ze względu na toksyczność tujonu trzeba bardzo uważać. Lepiej stosować wrotycz zewnętrznie niż wewnętrznie, nie należy także przygotowywać naparów składających się wyłącznie z tej jednej rośliny. Przedawkowanie może się skończyć wymiotami, biegunką, zawrotami głowy, a nawet omamami.

Wrotycz – ziele na pasożyty

Wrotycz zawiera olejek eteryczny, tzw. tujon, który wykazuje działanie przeciwpasożytnicze, czyli zwalcza m.in. owsiki i glisty (robaki obłe). W razie takich dolegliwości trzeba regularnie popijać napar ze świeżych lub suszonych kwiatów. Wrotycz jest też pomocny na wszy czy świerzbowce.

W aptece można też kupić wyciągi z kwiatów wrotyczu na bazie alkoholu. Służą do wcierania w skórę w przypadku chorób pasożytniczych. Napar możemy również przygotować sami. W celu pozbycia się wszawicy trzeba zwilżyć włosy naparem, związać je chustką na 2-3 h, a następnie umyć głowę i wyczesać gęstym grzebieniem.

Mlecznica a kleszcze

Wrotycz pospolity ma też silny i charakterystyczny zapach, dlatego może odstraszać komary, kleszcze, muchy, mole, mrówki, mszyce itd. Można też natrzeć nim ciało, aby zwiększyć swoją ochronę. Inny sposób to przygotowanie naparu, którym następnie można się spryskać, aby ochronić się przed owadami. W tym samym celu warto sięgnąć po olejek eteryczny – ten jednak należy wcześniej rozcieńczyć.

Olejek z wrotyczu można rozcieńczyć np. w oleju słonecznikowym czy oleju z pestek winogron. Właściwe proporcje to 15 kropli olejku eterycznego na jedną piątą szklanki oleju. Dopiero tak przygotowany olejek stanowi repelent bezpieczny i skuteczny zarazem.

Mlecznica – gdzie kupić w sklepie?

Żółto-pomarańczowe kwiaty mlecznicy zna na pewno każdy, bo jest to bardzo popularna roślina, głównie przy drogach, na łąkach i skarpach. Uprawa rośliny jest bardzo łatwa – wrotycz szybko się rozrasta i jest mrozoodporny. Można ją kupić w sklepach ogrodniczych, targowiskach itd. – jest bardzo popularna ze względu na swoje liczne cenne właściwości.

Możemy również dostać odpowiednio przygotowane gotowe preparaty z wrotyczu. Suszone zioła, nalewki lub olejki eteryczne dostaniemy w sklepach zielarskich oraz internetowych. Czasami preparaty z mlecznicy dostępne są również w aptece.

Opinie o wrotyczu

Opinie o wrotyczu są jednak różne, gdyż może on być także trujący – wiele zależy jednak od dawki. W odpowiednich ilościach może pomóc, a zaszkodzić jedynie ciałom obcym, czyli jego działanie jest jak najbardziej pozytywne.

Napar z wrotyczu należy pić 3-4 razy dziennie po 100 ml na czczo. Kuracja lecznicza wrotyczem nie powinna jednak być długa – wystarczy ok. 5-7 dni. Powinny go jednak unikać kobiety w ciąży oraz karmiące.

Jak zawsze, kluczem do sukcesu jest zachowanie zdrowego rozsądku w stosowaniu zioła. Wrotycz lepiej stosować zewnętrznie lub jako dodatek do naparu z innej rośliny, a olejki eteryczne najbezpieczniej jest przed zastosowaniem po prostu rozcieńczyć.

Fot. Arcaion