W sercu Sudetów, na południowo-zachodnim krańcu Polski, leży jeden z najbardziej niezwykłych zakątków kraju – Park Narodowy „Góry Stołowe”. To miejsce, gdzie natura przez miliony lat kształtowała pejzaże tak niesamowite, że trudno uwierzyć w ich ziemskie pochodzenie. Park Narodowy „Góry Stołowe” to kraina, gdzie każdy kamień, każda roślina i każdy skrawek ziemi opowiadają własną historię, a legendy przeplatają się z rzeczywistością, tworząc unikatowy klimat tego miejsca.
Wstęp do magii Gór Stołowych
Park Narodowy „Góry Stołowe”, założony w 1993 roku, obejmuje obszar o powierzchni ponad 63 km². Jego główną atrakcją są niewątpliwie Góry Stołowe, unikatowe na skalę europejską ze względu na swój płytowy charakter. To właśnie erozja wodna i wietrzna nadała skałom formy, które przyciągają uwagę turystów z całego świata – od fantastycznych labiryntów po monumentalne skały, tworząc pejzaże niczym z innego wymiaru.
Charakterystyka Gór Stołowych
Góry Stołowe, położone w Sudetach Środkowych, są jednym z najbardziej unikatowych pasm górskich nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Charakteryzują się one wyjątkowym krajobrazem, który zawdzięczają swojej geologicznej budowie. Ich nazwa pochodzi od płaskich wierzchołków, przypominających stoły, co jest rezultatem procesów erozyjnych działających na miękkie piaskowce osadzone na twardym podłożu z granitu. Te niezwykłe formacje skalne, labirynty i wąwozy czynią Góry Stołowe jednym z najciekawszych i najbardziej malowniczych regionów w Polsce.
Góry Stołowe składają się głównie z piaskowców górnokredowych, które zostały zdeponowane około 70 milionów lat temu. Na przestrzeni milionów lat, erozja wodna i wietrzna ukształtowała w nich unikatowe formacje skalne. Jedną z najbardziej charakterystycznych cech tych gór są płaskie szczyty przypominające stoły, od których wzięła się nazwa pasma. Dodatkowo, Góry Stołowe słyną z głębokich wąwozów, tajemniczych jaskiń oraz skalnych labiryntów, które są rajem dla miłośników przyrody i wędrowców.
Błędne skały
Błędne Skały, położone w sercu Parku Narodowego „Góry Stołowe”, to jedna z najbardziej tajemniczych i fascynujących atrakcji tego regionu. Jest to unikatowy labirynt skalny, składający się z wąskich szczelin, korytarzy i przełomów, które wytworzyły się w piaskowcu przez miliony lat pod wpływem erozji. Zwiedzanie Błędnych Skał to niczym podróż do innego świata, gdzie w cieniu monumentalnych formacji skalnych można poczuć się jak w baśniowym labiryncie. Te naturalnie wytworzone korytarze, miejscami nie szersze niż kilkadziesiąt centymetrów, prowadzą przez tajemnicze zakamarki i otwierają na malownicze widoki, zapewniając niezapomniane wrażenia każdemu, kto zdecyduje się zgłębić ich sekrety. Błędne Skały nie tylko zachwycają swoim mistycznym pięknem, ale również inspirują liczne legendy i opowieści, dodając miejscu wyjątkowego, niemal magicznego charakteru
Najwyższy szczyt Gór Stołowych
Najwyższym szczytem Gór Stołowych jest Szczeliniec Wielki, który osiąga wysokość 919 metrów n.p.m. Jest to popularny cel turystyczny, oferujący jedne z najpiękniejszych widoków w całych Sudetach. Na szczycie Szczelińca Wielkiego znajduje się taras widokowy, z którego rozpościera się rozległa panorama na okoliczne pasma górskie oraz Kotlinę Kłodzką. Wejście na szczyt jest możliwe dzięki wygodnym ścieżkom i schodom, które prowadzą przez malownicze skalne formacje, w tym słynną „Piekiełko”.
Spotkanie z przyrodą – flora i fauna Parku
Park Narodowy „Góry Stołowe” jest domem dla wielu gatunków roślin i zwierząt, zarówno tych pospolitych, jak i tych rzadko spotykanych w innych częściach Polski. Flora parku charakteryzuje się dużym bogactwem gatunkowym, w tym wieloma endemitami, czyli gatunkami roślin występującymi tylko w tym regionie. Fauna również zachwyca różnorodnością, od jeleni, przez dziki, aż po liczne gatunki ptaków, w tym orły przednie – majestatyczne ptaki drapieżne.
Flora Parku Narodowego „Góry Stołowe”
Wśród roślinności parku wyróżnić można szereg endemitów, czyli gatunków roślinnych unikalnych dla tego regionu. Przykładami takich roślin mogą być:
- Sasanka słowacka (Pulsatilla slavica) – rzadki gatunek sasanki, który kwitnie wczesną wiosną, dając piękne fioletowe kwiaty.
- Goryczka krótkołodygowa (Gentianella campestris) – niewielka, ale wyjątkowo urokliwa roślina kwitnąca na jesieni, charakterystyczna dla niższych partii gór.
- Wroniec widlasty (Huperzia selago) – przedstawiciel starodawnych roślin, występujący w wilgotnych lasach iglastych, jego zielone gałązki przypominają miniaturowe choinki.
Fauna Parku Narodowego „Góry Stołowe”
Równie bogata i różnorodna jest fauna Parku Narodowego „Góry Stołowe”. Wśród wielu gatunków zwierząt, które można tu spotkać, znajdują się:
- Jeleń szlachetny (Cervus elaphus) – majestatyczne zwierzę, które można obserwować w leśnych ostępach parku, zwłaszcza o świcie lub zmierzchu.
- Dzik europejski (Sus scrofa) – mimo że spotykany również w innych częściach Polski, to w naturalnym środowisku Gór Stołowych prezentuje pełnię swojej dzikości.
- Orzeł przedni (Aquila chrysaetos) – majestatyczny ptak drapieżny, którego obserwacja stanowi niezapomniane doświadczenie dla miłośników ptaków. Ten imponujący drapieżnik króluje w niebie, majestatycznie szybując nad górskimi szczytami.
Ponadto, w parku można napotkać liczne gatunki ptaków, w tym rzadkie i chronione, takie jak puchacz (Bubo bubo) czy dzięcioł trójpalczasty (Picoides tridactylus), które dodatkowo wzbogacają faunistyczną mozaikę tego wyjątkowego miejsca.
Zarówno flora, jak i fauna Parku Narodowego „Góry Stołowe” czynią go nie tylko miejscem o niezwykłej wartości przyrodniczej, ale również fantastycznym celem wycieczek dla wszystkich, którzy chcą na własne oczy zobaczyć te niezwykłe gatunki i poczuć bliskość z naturą.
Echa przeszłości – dziedzictwo kulturowe i legendy
Góry Stołowe to nie tylko przyroda, ale również bogata historia i kultura. Region ten obfituje w legendy i opowieści, z których wiele związanych jest z poszczególnymi formacjami skalnymi. Historia ludzi, którzy tu żyli, opowiada o trudach codzienności, ale też o niezwykłym związku z przyrodą, który przetrwał do dzisiaj. Wizyta w Parku Narodowym to również okazja, aby odkryć zabytki i miejsca historyczne, takie jak stara forteca czy średniowieczne zamki, które kryją w sobie wiele tajemnic przeszłości.
W trosce o przyszłość – ochrona przyrody
Ochrona niezwykłego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego Parku Narodowego „Góry Stołowe” jest kluczowa dla przyszłych pokoleń. Działania parku koncentrują się nie tylko na ochronie jego unikalnej flory i fauny, ale również na edukacji ekologicznej odwiedzających. Każdy turysta może przyczynić się do ochrony tego niezwykłego miejsca, przestrzegając zasad zachowania przyrody i szanując naturalne środowisko.
Planujesz wizytę? – praktyczne informacje
Przygotowując się do wizyty w Parku Narodowym „Góry Stołowe”, warto zapoznać się z kilkoma praktycznymi informacjami. Do parku można dotrzeć zarówno samochodem, jak i komunikacją publiczną, a okoliczne miejscowości oferują szeroki wybór miejsc noclegowych. Przed wyruszeniem na szlaki, koniecznie należy zapoznać się z regulaminem parku, aby w pełni cieszyć się jego pięknem, nie zakłócając spokoju przyrody.
photo by 3centista, AleWos, 3centista, Hans/pixabay
