Taksonomia to nauka z obrębu biologii, tj. całej ożywionej części przyrody, zajmująca się klasyfikacją organizmów żywych – tworzeniem nazewnictwa i przyporządkowywaniem osobników do odpowiednich taksonów, tj. grup usystematyzowanych według stopnia i schematu komplikacji struktury (budowy ciała) oraz stopnia podobieństwa i pokrewieństwa. Jednymi z największych taksonów są królestwa roślin i zwierząt. Z kolei najmniejszymi rangą taksonami są nazwy rodzajowe i gatunkowe roślin i zwierząt.
Nazwy gatunkowe zwierząt i ich tłumaczenia na angielski i łacinę
Angielskie i łacińskie nazwy zwierząt w tłumaczeniach przyrodniczych z biologii, szczególnie zaś zoologii (możesz przejść do artykułu pod adresem https://besttext.pl/tlumaczenia-zoologia-systematyka) sprowadzają się do podania nazwy rodzajowej (np. szczur) oraz nazwy gatunkowej, np. szczur śniady [po łacinie Rattus rattus, a po angielsku mamy kilka oboczności, czyli nazw tożsamych (systematycznej i zwyczajowych), tj.: the black rat – dosłownie „szczur czarny”, the ship rat – dosłownie „szczur okrętowy”, the roof rat – dosłownie „szczur dachowy” czy the house rat – dosłownie „szczur domowy”] vs. szczur wędrowny (po łacinie Rattus norvegicus, natomiast po angielsku the brown rat – dosłownie „szczur brązowy”, the common rat – dosłownie „szczur pospolity” lub Norwegian rat – „szczur norweski” etc.), zwany również potocznie szczurem norweskim lub szczurem rudym. Dodatkowo można podać rodzinę (nadrzędny takson).
Tutaj myszowate (Muridae). Zatem w obrębie rodzaju Rattus (szczur) rozróżnia się więcej niż jeden gatunek, tutaj R. rattus oraz R. norvegicus.
Pojęcie gatunku w biologicznych naukach przyrodniczych
W naukach przyrodniczych, z biologią na czele, pod pojęciem gatunku rozumie się zespół osobników podobnych do siebie i mogących się ze sobą swobodnie krzyżować, z wydaniem na świat płodnego potomstwa. Fakt ten oznacza mianowicie, iż samiec szczura wędrownego z reguły nie jest w stanie zapłodnić samicy szczura śniadego, a najwyżej, co do zasady – wydając na świat bezpłodne potomstwo. Toteż są to dwa odrębne gatunki zwierząt. Z drugiej strony choć klacz (samica) konia z ogierem (samcem) osła mogą kopulować i – w konsekwencji – może dojść do zapłodnienia i wydania na świat potomka, to jednak przedstawiciel kolejnej generacji (muł) będzie bezpłodny.
Dlatego – z definicji – koń i osioł to dwa odrębne gatunki, a nawet rodzaje. Podobnie jest w przypadku wilka i psa, gdzie z ich stosunku seksualnego może zrodzić się tzw. wilczak (po angielsku: wolfdog). Wilczak jest hybrydą psa i wilka, przy czym jeśli jest samcem to zwykle jest bezpłodny, natomiast samice wilczaka bywają płodne. Dość skomplikowane zawiłości, jednak z grubsza pies i wilk z definicji wpisują się w zasadę dwóch odrębnych gatunków.
Profesjonalne tłumaczenia przyrodnicze z biologii
Profesjonalne wykonywanie tłumaczeń tekstów przyrodniczych z pewnością wymaga kierunkowego wykształcenia, szczególnie jeśli dotyczy tłumaczeń artykułów naukowych i pozostałej literatury fachowej. Na przykład rzetelne tłumaczenie tekstów z zakresu zoologii (nauki o zwierzętach), botaniki (nauki o roślinach) czy mykologii (nauki o grzybach) wymaga doskonałego przygotowania merytorycznego, nie tylko lingwistycznego. Z tego względu najlepiej, aby tłumaczeniem tego typu treści zajmował się biolog (magister lub doktor biologii) lub absolwent pokrewnego kierunku studiów przyrodniczych, np. osoba po zootechnice, ochronie środowiska czy leśnictwie.
Tłumacz naukowych tekstów przyrodniczych
Na tłumaczu naukowych tekstów przyrodniczych, szczególnie zaś biologicznych, ciąży obowiązek stosowania spójnej nomenklatury nazw systematycznych zwierząt i roślin. Ponadto tłumacz nazw zoologicznych czy botanicznych na język polski w swoich przekładach powinien też kierować się złotą zasadą, że nie każdy gatunek zwierzęcia posiada odpowiednik polski w nazwie, gdyż dane zwierzę może nie zamieszkiwać obszaru Polski i w języku polskim nazwę angielską, niemiecką czy francuską należy zastąpić uniwersalną nazwą łacińską w treści przyrodniczego tłumaczenia naukowego czy popularnonaukowego.
Artykuł uzupełniający
Więcej o tłumaczeniach naukowych można dowiedzieć się z innego mojego artykułu pod adresem: https://www.logicys.pl/tlumaczenia-naukowe-z-polskiego-na-angielski
Stopka autorska: Daniel Korcz, certyfikowany tłumacz techniczny języka angielskiego ze specjalizacją z biologii, założyciel biura tłumaczeń specjalistycznych Best Text.
materiały partnera (wp)
